Leven van 9.000 euro per jaar

Ik leef nu bijna een jaar zonder inkomsten. Dat is helemaal niet erg, maar ik kan dat niet eeuwig blijven doen. De kans dat ik hier ga wonen in een hutje en nooit meer ga werken is bijster klein.

En dus heb ik de eerste, voorzichtige rekensom gemaakt. Hoeveel geld moet ik straks per jaar verdienen om niet verder in te teren op mijn vermogen? En hoe ga ik dat verdienen? Over FIRE en HOT.

FIRE en HOT

In de kleine Nederlandse kring van mensen die financiële onafhankelijkheid nastreven verschuift de heilige graal steeds meer van FIRE naar HOT. Die moet ik vast even toelichten. FIRE staat voor Financially Independent Retire Early. Je bent ‘FIRE’ wanneer je genoeg vermogen hebt vergaard om nooit meer te hoeven werken. Een soort vroegpensioen dus.

HOT: doen wat je graag doet en je voldoening geeft.

HOT raakte een jaar geleden in zwang, na een bijeenkomst met FIRE-bloggers. Het staat voor Happy, Opportunity rich and Time rich. Het komt neer op wat ik – toevalligerwijs – twee weken vóór die bijeenkomst al mijn eigen kijk op financiële onafhankelijkheid noemde: doen wat je graag doet en je voldoening geeft.

Op mijn 56e met pensioen

Een FIRE-strategie bestaat uit in zo min mogelijk tijd zoveel mogelijk geld verdienen en zo min mogelijk uitgeven. Het doel: zo snel mogelijk nooit meer hoeven werken. Als ik die strategie had gevolgd, dan was ik gewoon bij de gemeente Amsterdam blijven werken en had ik op mijn 56e met pensioen gekund. Maar dan had ik nog wel veertien jaar van mijn leven op een kantoor gezeten.

Waarom zou je met pensioen gaan als je doet wat je leuk vindt?

Een HOT-strategie zoekt naar de ideale balans tussen nu en later: hoe kun je je leven zo inrichten dat je nu al (zoveel mogelijk) de dingen doet die je leuk vindt en tegelijkertijd voor een financieel solide toekomst zorgt? Vanuit de gedachte wat er echt toe doet: niet financieel onafhankelijk worden, maar gelukkig worden (hence, de 1e doodzonde van Raj Raghunathan).

Meestal zorgt een HOT-strategie voor het opschuiven van de FIRE-datum. Maar je kunt nog een stapje verder gaan. Want als je gaat doen wat je leuk vindt, waarom zou je dan nog met pensioen gaan? Ik noemde het de zesde pijler van mijn hosselpensioen.

Uitgaven laten dalen

Het idee achter FIRE en HOT is niet om rijk te worden. Het idee is om zoveel mogelijk tijd en vrijheid te creëren om de dingen te doen die je graag doet en die je voldoening geven. De weg naar FIRE en HOT heeft twee variabelen: je vermogen laten groeien en je uitgaven laten dalen.

Het maakt je afhankelijkheid van geld kleiner

Ik ben zelf het meeste fan van die laatste. Het maakt je afhankelijkheid van geld en geld verdienen kleiner, het maakt het leven minder materialistisch en tegelijkertijd duurzamer: niet de wereld over vliegen, plantaardig eten uit eigen tuin, niet elk jaar een nieuwe garderobe, zo min mogelijk energie en water verbruiken, niet de nieuwste gadgets en tweedehands spullen kopen.

Even voor de zekerheid: ik ben fan van die levensstijl. Dat wil niet zeggen dat ik het ook allemaal al doe. Paso a paso, ik ben ook maar een mens.

Maandelijkse kosten

Ik ben eens gaan rekenen. Als ik HOT door het leven wil, wat moet ik dan minimaal per jaar netto verdienen zonder in te teren op mijn vermogen? Inmiddels heb ik een redelijk inzicht in de kosten die ik hier straks ga maken. Ik heb nu een auto, een autoverzekering, een Spaanse ziektekostenverzekering en een Spaans telefoonabonnement.

Ik heb ondervonden hoe hoog de energierekening hier is.

Na drieënhalve maand wonen in Ribadesella weet ik ook wat ik ongeveer aan boodschappen kwijt ben. Verder heb ik ondervonden hoe hoog de energierekening hier is: ik betaal in dit appartement van 45 vierkante meter meer dan wat ik in mijn Amsterdamse appartement van 75 vierkante meter betaalde. (Daar zit nog wel een politiek verhaal achter – zoals achter alles hier – maar dat bewaar ik even voor een andere keer.) Tot slot ben ik in de belastingen gedoken die ik hier straks moet betalen.

Uitgaven: 9.000 euro per jaar

Het is nog slechts een schatting, maar de rekensom komt uit op 750 euro per maand. Daarvan zou ik hier prima moeten kunnen leven. Als je rekent dat Juan Modaal met 1.000 euro netto thuiskomt en ik straks geen hypotheek meer heb, dan lijkt het aardig in de richting te zitten. Met enige rek zelfs, want als je schat, dan kun je beter naar boven afronden. Dat komt neer op 9.000 euro per jaar.

In Nederland zou ik dat een geweldige grap vinden.

De volgende stap is dus: manieren verzinnen om jaarlijks netto 9.000 euro ‘binnen te harken’. Als ik nog in Nederland zou wonen, zou ik dat een geweldige grap vinden. Maar hier op het Spaanse platteland is het andere koek.

Onbedoeld profiteer ik met een dergelijk laag bedrag trouwens van het progressieve belastingstelsel (Spanje en Nederland zijn qua inkomstenbelasting redelijk vergelijkbaar). Ik hoef bruto maar iets meer te verdienen om netto 9.000 euro per jaar over te houden.

Inkomsten: we gaan het zien

De hamvraag: hoe gaat ze dat doen? Zoals met heel veel dingen in dit prachtige avontuur is het antwoord: ik weet het nog niet precies. Naast een aantal hosselopties, zijn er voorlopig drie mogelijkheden.

1. Verhuurinkomsten uit een vakantiehuis
2. (Weer) geld verdienen met schrijven
3. Af en toe drie maanden terug naar Nederland en in mijn oude vak aan de slag

Het meest waarschijnlijke is een combinatie van deze dingen, met nog wat hosselen en bezuinigen.

Als ik geen risico’s had willen lopen, dan had ik gewoon bij de gemeente moeten blijven werken.

Nou nee, het állermeest waarschijnlijke is dat het toch weer anders loopt. Dat gebeurt nou eenmaal als je plannen maakt. Is dit een solide toekomst? Nee, nog niet. Is dat erg? Nee, dat is niet erg. Als ik geen risico’s had willen lopen, dan had ik gewoon bij de gemeente in vaste dienst moeten blijven werken.

Onbezonnen

Ik weet dat er nu lezers in Nederland zijn die denken: my god, wat onbezonnen allemaal. Ik had twee jaar geleden precies hetzelfde gedacht. Maar als ik zie wat het loslaten van mijn zekerheden mij heeft gebracht, dan weet ik zeker dat ik op het goede pad zit. Ik ervaar nu wat verschillende pioniers uit de interviewserie al tegen me zeiden. Erno Pickee bijvoorbeeld:

“Als je wilt veranderen, dan moet je een stap zetten zonder te weten wat de consequenties zijn. De leap of faith. Dat doen wij mensen niet graag. We zijn bang om ons comfort los te laten. We willen onze life lines, onze zekerheden vasthouden. Maar dat gaat niet. Je moet die stap nemen, zonder dat je alles kunt overzien. Vertrouwen hebben in jezelf dat je het wel oplost, wat er ook gaat komen.”

Voor de doemdenkers onder jullie: er is wel een financiële buffer hoor. Ik ben niet roekeloos. Maar ik neem wel risico’s. En daar ben ik tot nu toe al flink HOT van geworden.