Minder vliegen
Ach ja, mijn vlieggedrag. Dat moet minder, want het is reteslecht voor het milieu en het klimaat. Mijn probleem is niet alleen dat het snel en (veel te) goedkoop is, ik vind vliegen ook nog eens heel leuk.
Vroeger wilde ik piloot worden.
We vliegen steeds meer
Ik hoef jullie niet uit te kauwen hoe slecht vliegen is voor het milieu en het klimaat. Alleen even dit. Het probleem met de luchtvaart is dat deze sector nog steeds keihard groeit.
Vliegen is belachelijk goedkoop.
Volgens een artikel in de Volkskrant uit 2015 had tot dan toe slechts 5% van de wereldbevolking ooit in een vliegtuig gezeten. De meeste Nederlanders zitten bij die 5% en vliegen gemiddeld twee keer per jaar. Kun je nagaan wat er gebeurt als die andere 95% ook gaat vliegen.
In een ander Volkskrant-artikel uit 2017 staat dit: “Als de luchtvaart door mag groeien zoals zij nu doet, stoot de reissector in zijn eentje rond 2070 meer CO² uit dan de rest van de wereld.”
Lekker dan. We isoleren onze huizen, gaan van het gas af, plaatsen warmtepompen en rijden elektrisch, maar vliegen doen we elk jaar meer en vaker. Het is dan ook belachelijk goedkoop zonder belasting op kerosine en btw op vliegtickets.
Piloot
Dit wordt verder geen rant over vliegen. Echte verandering komt er pas als vliegtickets een eerlijke (en dus veel hogere) prijs krijgen. Tot die tijd komt het voor elke bewuste consument op pure zelfdiscipline aan.
Ik vind het niet makkelijk om mijn vlieggedrag in toom te houden. Ik heb altijd een fascinatie gehad voor vliegen en vliegtuigen. Het Aviodrome was jarenlang mijn favoriete museum. Al die machtige machines.
Op de middelbare school wilde ik piloot worden. Totdat mijn decaan (die gevechtsvlieger was geweest) me vertelde dat ik het met mijn oogafwijking wel kon vergeten.
Het voordeel was dat ik natuurkunde en wiskunde B kon laten vallen.
Mijn vlieggedrag in 2018
Het gaat natuurlijk meteen al mis als je gaat emigreren. Ik had in 2018 maar liefst vier retourvluchten binnen Europa. Drie keer naar Nederland en een keer naar mijn broer in Zwitserland.
Mijn broer had ik sinds juli 2017 niet meer gezien.
Het waren een beetje de omstandigheden. Ik vloog bijvoorbeeld een keer naar Nederland om mijn huis leeg te halen en de leveringsakte te tekenen bij de notaris en een keer vanwege een familieweekend en omdat ik getuige was bij een bruiloft. En mijn broer had ik sinds juli 2017 niet meer gezien.
Alternatieven voor het vliegtuig
Ik heb alles onderzocht en overwogen. De afstand tussen mijn huis en Amsterdam is 1625 autokilometers. Daar rij ik (inclusief gebroken rug) zeker twee dagen over. En dan ben ik uiteindelijk net zo vervuilend als met het vliegtuig, want ik rij alleen en ook nog in een zeventien jaar oude diesel.
Geen optie dus.
Met de trein dan? Als ik in 330 kilometer met de auto naar de grens met Frankrijk rij, kan ik vanaf daar de TGV naar Parijs paken en vervolgens de Thalys naar Amsterdam. Dat kan in één dag: als ik om acht uur ‘s ochtends van huis ga, rij ik om kwart voor elf ‘s avonds Amsterdam Centraal binnen.
De vraag is wat de milieuwinst van de TGV is.
De vraag is wat het voor het milieu en het klimaat oplevert. Hoewel de berekeningen minder inzichtelijk zijn dan bij vliegen, zijn hogesnelheidstreinen qua energieverbruik niet bepaald zuinig. Dat komt met name door de enorme luchtweerstand. En de TGV’s in Frankrijk rijden blijkbaar op kernenergie. Ook niet fijn.
Tel daarbij op dat de bezettingsgraad van hogesnelheidstreinen meestal lager is dan die van vliegtuigen. En dus stijgt het energieverbruik per passagier. Alles bij elkaar lijkt de milieuwinst nihil.
Vliegen naar Nederland
De enige rechtstreekse (en dus minst vervuilende) vliegroute die ik acceptabel vind is van Bilbao naar Amsterdam. Er is theoretisch ook nog de optie Santander – Weeze of Santander – Brussel Charleroi, maar dan moet je met Ryanair en dat zou ik niet meer doen (nog los van de beroerde OV-verbindingen met beide luchthavens).
Als ik zeven uur ‘s ochtends van huis ga, kan ik rond drie uur ‘s middags op Amsterdam Centraal zijn. Al met al is de keus dan toch wel makkelijk gemaakt. Als ik naar Nederland ga, dan vlieg ik.
Overigens was over land naar mijn broer in Zwitserland ook geen serieuze optie. Met de auto is het 1529 kilometer. Met het openbaar vervoer kan het op zijn snelst in 28 uur met zes overstappen.
Vliegplannen voor 2019
Ik wil echt minder vliegen. Hoe leuk, snel, makkelijk en goedkoop ik het ook vind. Twee vluchten komen er sowieso, want ik wil twee keer per jaar naar Nederland komen. Met name om mijn ouders en enkele goede vrienden te zien.
Ik kan prima uitstapjes maken in Spanje zelf.
Het plan is om het daar qua vliegen bij te laten. Voorlopig kan ik prima uitstapjes maken in Spanje zelf. En dat kan dus over land, ook als dat een stuk langer duurt en duurder is dan vliegen.
Ik zou Madrid wel weer eens leuk vinden. Een andere vage fantasie is om de Camino Sanabrés te gaan lopen. En misschien reis ik toch wel een keer helemaal naar het zuiden af. Maar dan wel met de trein of de bus.
Of ik blijf gewoon een jaartje thuis in Asturias. Mijn reistegoed is eigenlijk allang op. Zeker als die andere 95% ook nog een keertje wil gaan vliegen.
You may also like
Beschermd: Een update over van alles
Het water staat aan de lippen
Comments
Vliegen is ook mijn grootste (milieu)zonde. Ik scheid netjes mijn afval, ben zuinig met water en energie, koop zo min mogelijk spullen, eet al bijna veertig jaar vegetarisch, maar ik vlieg wel. Dat kan ook bijna niet anders als je graag veel van de wereld wilt zien. De afgelopen dagen ging het in de media veel over ‘vliegschaamte’. Daar heb ik soms wel een beetje last van. Aan de andere kant: vergeleken met de gemiddelde Nederlander ben ik op alle andere vlakken zo bewust en duurzaam (en dus goed) bezig dat ik het ook wel kan goedpraten voor mezelf. Ik reis gewoon te graag…
In jouw geval snap ik dat wel. Het begint sowieso bij gewetensvol zijn over vliegen. En bijzondere reizen maken vind ik toch net weer iets anders dan even een weekendje Praag omdat het zo goedkoop is.
Ik zou het vliegen ook niet kunnen laten. Ik hou van Curaçao en daar kom je niet anders dan met het vliegtuig. Zo vaak kan ik er ook weer niet heen maar nooit weer? Nee, echt niet. Thuis proberen we zo goed als kwaad goed om het milieu te denken en dragen we zo ons steentje bij.
In de volkskrant las ik gisteren dat retourtje Bali gelijk staat aan 6 jaar vlees eten?
Tja wij vliegen niet, meer vanuit zekere vliegangst en niet uit vliegschaamte.
Maar wij eten wel (bio vlees).
Het blijft een spagaat om keuzes te maken, maar er bewust mee bezig is al een (grote) stap vooruit lijkt me.
Ik ben zo’n Nederlander die de keren dat ze heeft gevlogen op twee handen kan tellen. Ook toen ik nog gezond en reislustiger was kwam het niet echt voor. Ben altijd met de trein en auto op vakantie gegaan en meestal gewoon naar Frankrijk of Italië.
Maar de paar keer dat ik vloog, vond ik geweldig.
De eerste keer dat ik vloog was naar Maleisië. In mijn eentje. Dat was een behoorlijk intense ervaring vond ik. Daarna nog drie keer naar Griekenland, en twee keer naar Barcelona.
Hier een zelfde frequentie vliegen: 2x naar Mallorca (1975 en 2004), 2x naar Gran Canaria (2006 en 2012) en 2x naar Kreta (1993 en 2002).
Alles 2x dus 😉
Daarnaast 6 x op de fiets door België/Luxemburg/Frankrijk/ Duitsland/Zwitserland/Oostenrijk en 2x met de bus naar de Costa Brava (die bus is geen aanrader!)
Ook 2x met de auto naar Wallis in Zwitserland en 2 keer met de auto naar Frankrijk. Weinig met de auto dus, dat komt vooral omdat ik nog niet zo lang een auto heb.
Voor mij vakanties hoef ik meestal niet te vliegen; we gaan met zijn allen met de auto of mijn man en ik gaan samen op de fiets en met de bus of trein weer terug. Dat laatste hebben we al een paar keer gedaan en dat bevalt ons goed. Dit jaar fietsen we naar Venetië en Siena en dan met een speciale fietsbus weer naar Amsterdam. Toch vlieg ik met enige regelmaat en lang ook: ik heb namelijk een zus in Canada! En dan is de enige optie toch echt vliegen. Ik compenseer dan wel de CO2 uitstoot, dat dan weer wel.
Het gaat op twee plekken mis. De eerste ligt erg voor de hand: het sponsoren van vliegen. Dat is inderdaad veel te goedkoop.
De tweede ligt minder voor de hand maar heeft wel de oplossing in zich: de overdreven focus op tijd. Natuurlijk als er spoed is wint het vliegtuig, maar hoe vaak is er écht spoed? De meeste vakanties / familie bezoekjes worden lang van te voren gepland. Waarom moet die reis dat zo kort mogelijk? Om voordien en nadien thuis op de bank/veranda te zitten?
Neem iets meer marge en doe er een dag langer over, neem de regionale treinen en niet de TGV en je bent spekkoper: zowel kosten als milieubelasting. En dan heb ik het nog niet over dat het veel relaxter is dan je haasten om op tijd op een drukke luchthaven te zijn en dan eindeloos te wachten op onhandige tijden van de goedkope charter. De ‘gewone’ trein is nog lekker gemoedelijk. Ik herinner me een paar jaar terug nog dat in Duitsland een regionale trein toch even terug (!) reed naar het station. De machinist had uit z’n ooghoek namelijk iemand aan zien komen rennen die net iets te laat was. Daar word ik heel vrolijk van.
Mooi verhaal! En daar heb je absoluut een punt. Dat is ook waarom ik vind dat ik – als ik naar het zuiden van Spanje wil – gewoon over land kan reizen. Waarom haast inderdaad?
Vlieggedrag maakt heel duidelijk met welk dilemma we voortdurend worstelen: wat is goed voor de planeet en wat voor onszelf? Ik ken eigenlijk niemand die consequent voor de planeet kiest. Ook ik sus mijn geweten voor de vliegretourtjes naar Spanje met: ik ben al 35 jaar vegearier en reis meestal op de fiets of met het OV. Maar het is inderdaad idioot dat vliegen zo goedkoop is, net zoals het scheepstransport van alle rommel die deze week op de eilanden aanspoelde. Omdat we ons geweten steeds te slim af zijn, hebben we drastische maatregelen nodig willen we onze planeet nog leefbaar houden. Zo lang we voor bijna voor niks vliegen en onbelast spullen over de oceanen slepen, sust die warmtepomp vooral ons geweten.
Net een heel goed boek gelezen: Tien klimaatacties die werken, geschreven door Pieter Boussemaere. Echt een eyeopener vond ik. Wat mij het meest verbaasde is wat wij nu aan CO2 uitstoten, nog zijn effect heeft tot over 100 jaar. Dus zelfs al stoppen we nu meteen met alle uitstoot, dan duurt het dus nog zo lang voor we alle effecten van het verleden kwijt zijn. Ik vond dat schokkend om te lezen. Omdat geloof ik 70 procent van alle uitstoot door verbranding van fossiele energie komt, zullen we toch echt alles op alles moeten gaan zetten om duurzame energie op te wekken met water, wind en zon, en niet later maar nu willen we de schade nog een beetje beperken. Ik kan dit boek aan iedereen aanraden die belangstelling heeft voor deze materie.
Dank voor de tip! Dat boek kende ik nog niet.
Ik kan nu wel heel stoer zeggen, ik vlieg niet of nauwelijks, maar toen ik net even alle vluchten uit het verleden ging optellen, kwam ik toch op 11, nee 12, nee uiteindelijk 15 x 2 vluchten uit. Waarbij driemaal Amerika, eenmaal Singapore, en eenmaal India/Nepal. Tel uit uw winst.
De laatste zeven jaar heb ik niet meer gevlogen. Maar dat wil niks zeggen over mijn toekomstig vlieggedrag.
Het is inderdaad lastige materie.
zo, weer helemaal bij gelezen. Zo leuk om je te volgen in je asturiaanse avonturen! En succes met je boek! groetjes Joanneke
Haha, dan ben je vast even zoet geweest 😉
En dankjewel!
Interessant stukje. Dit lijkt een Noord-Europees probleem te zijn, eind vorig jaar overgewaaid naar Nederland. De morele normen liggen hier erg hoog, te hoog naar mijn idee. Geen alcohol, geen vlees en nu is het vliegtuig aan de beurt. De Duitse of de Franse media hoor je er niet over, daar mag veel meer. Ik zou gewoon de reis gaan maken die je zou willen maken. Je hebt er waarschijnlijk hard voor gewerkt. Prettige reis 🙂
Het probleem is de enorme toename van het vliegverkeer, de CO2-uitstoot die daarbij gepaard gaat en de opwarming van de aarde tot gevolg. Noord-Europees opgeheven vingertje of niet. Ik zie het niet gebeuren, maar eigenlijk zouden we massaal een forse stap terug moeten doen qua levensstijl. Ik ben zelf allerminst heilig, dus ik zal zeker nog zo af en toe in het vliegtuig stappen. Dankjewel!
Even nieuwsgierig: heb je gebruik gemaakt van bepaalde vergelijkers van reizen per vliegtuig / auto en OV? Getriggerd door je verhaal vond ik er een paar:
* milieucentraal: https://advies-op-maat.milieucentraal.nl/aom/?module=klimaatwijs_op_vakantie
* greenpeace: https://www.eerlijkovervliegen.nl/groene-reiswijzer/ (die ik niet aan de praat kreeg, overigens)
Een eerste stap zou kunnen dat je wanneer je reis boekt meteen toegankelijke en betrouwbare informatie krijgt over over de CO2 uitstoot bij verschillende vervoermiddelen. En daarnaast natuurlijk het vliegverkeer op een gelijke manier belasten als alle overige diensten en industrieen.
Ja, ik heb naar die vergelijkers gekeken. Maar het is best lastig hoe te rekenen. Als het je alleen om CO2-uitstoot gaat bijvoorbeeld, dan zou je blij moeten zijn met TGV’s op kernenergie. Maar dat ben ik dus niet. En dan heb je bijvoorbeeld nog de milieuschade van de aanleg van treinrails.
Ik denk eigenlijk dat als je echt alles bij elkaar optelt, de milieubelasting van een TGV best wel verbleekt in vergelijking met vliegen. Kernenergie is niet ideaal, maar beter dan waar vliegtuigen op vliegen (en sowieso zeker als je CO2 belasting als maatstaf neemt). Volgens mij is de angst voor kernenergie vooral gebaseerd op angst die niet heel rationeel is, aangezien de vernietiging van omgeving en aarde – die bij kernenergie weliswaar ook optreed, maar lang niet zo grootschalig – bij vrijwel alle vormen van fossiele brandstoffen enorm is.
Ik vind je reis en manier van leven best interessant, maar ik heb er wel een klein beetje dubbel gevoel bij dat je aan de ene kant heel milieubewust probeert te zijn, maar zoals hier onder ook wordt gezegd, wel een kettingzaag op benzine hebt, in een slecht geïsoleerd huis bent gaan wonen, een houtkachel hebt en met een diesel van 17 jaar oud rondrijdt.
Ik ben zelf geen haar beter overigens, dus het is geen verwijt of zo (ik vlieg minimaal 1x per jaar gemiddeld lang (Vietnam, Cambodja, Cuba, Suriname, Namibië, VS, Tenerife, etc) en 1x per jaar voor een korte reis binnen Europa). Korte reizen zou ik veel liever met een trein doen, maar dat is gewoon super slecht geregeld in Europa en relatief duur. Theoretisch gezien is de trein natuurlijk veel duurzamer dan bijna welk ander vervoersmiddel dan ook.
Wat mijn milieubelasting betreft heb je gelijk hoor! Het was het beste voor het milieu geweest als ik gewoon in Amsterdam was blijven wonen, zo simpel is het. Maar die keus heb ik niet gemaakt.
Verder is het roeien met de riemen die je hebt. Een goed geïsoleerd huis op het Asturiaanse platteland vinden is onmogelijk. Behalve als je het zelf bouwt, maar daar moet je dan wel de kunde en het geld voor hebben. Mijn huis is sowieso al stukken beter af dan het gemiddelde huis hier. Die oude diesel was ook een geldkwestie en diesels zijn eerlijk gezegd wel verdomd handig hier in de bergen. En ik rij (zeker voor iemand die op het platteland woont) niet veel. Maar inderdaad, mijn Amsterdamse fiets was veel beter. Voor de houtkachel was het enige alternatief elektrische kachels geweest. Los van de enorme kosten is elektriciteit ook niet schoon, want groene stroom kennen ze hier niet. Ik probeer zo schoon mogelijk te stoken en grotendeels CO2-neutraal, omdat het hout voornamelijk hier uit het bos komt en er meer aangroeit dan ik verstook. Uiteindelijk moet een boom altijd zijn CO2 weer kwijt. Of ie nou wegrot of bij mij in de kachel belandt.
Juist, dus je rijdt nu een diesel, vliegt regelmatig, hebt 3 katten en je hebt een hout kachel. Lekker bezig voor het milieu! Geloof dat je beter in Amsterdam had kunnen blijven zitten, was beter geweest 😉
Niet dat ik nu zo geweldig ben. Het mag dan wel meer dan 3 jaar geleden zijn dat ik voor het laatst heb gevlogen. Als ik optel wat ik gevlogen heb in mijn leven dat kan ik dat de rest van mijn leven niet meer compenseren….
Ik had in Amsterdam ook katten, maar verder heb je gelijk. Voor het milieu had ik beter daar kunnen blijven.
Hallo Lonneke, Lees je blog hier al een tijdje stiekum met veel plezier. Ga zelf binnenkort met hosselvroegpensioen. Zoek een huis met wat grond voor ‘weinig’, maar wil regelmatig op bezoek naar NL blijven gaan. Heb de reismogeljkheden van mijn woonbestemming naast de huizenprijzen daarom als belangrijkste selectiecriterium gebruikt. Ik zoek nu gericht binnen een aantal gebieden in centraal Frankrijk. Vanuit mijn wensplek wandel ik in (max.) een uurtje naar een stationnetje waarin ik (max) twee uur met een boemeltje naar een grotere plaats reis waar ik vervolgens met de bus (eurolines of flixbus) in (max) tien uur naar Asd reis. Kosten enkele reis circa E50, meest milieuvriendelijk en als het een beetje meezit voor het avondeten in Asd.
Klinkt als een mooi plan!