Het verhaal van een onsuccesvolle digitale nomade

Het leek ideaal. De ene helft van de dag buiten op het platteland fysiek bezig zijn, de andere helft online geld verdienen met schrijven. Maar je weet het pas als je het probeert.

De praktijk blijkt anders. En dus heb ik besloten om voorlopig te stoppen als tekstschrijver op afstand. Sinds vandaag ben ik officieel digitale nomade af. Voor zover ik er ooit een ben geweest.

Werken vanaf een tropisch strand

Toevallig ontving ik de afgelopen week van twee kanten een artikel over digitale nomaden. Het gaat inmiddels wel voorbij aan het cliché van werken vanaf een tropisch strand, maar er hangt nog steeds een wat glamoureus beeld rondom het fenomeen. In een van de twee artikelen was er ook aandacht voor de mindere kanten. Over zand in je laptop en een onleesbaar scherm in de felle zon, maar niet alleen dat.

De opdrachtgever heeft je toch het liefst in de buurt.

Twee tegenvallers in het artikel kwamen me bekend voor. Zo kun je veel opdrachten uitstekend locatie-onafhankelijk uitvoeren, maar dat wil nog niet zeggen dat je opdrachtgevers daar al aan toe zijn. Die hebben je meestal het liefst in de buurt.

En een andere: er komt wel erg veel tegelijk op je af als je gaat zwerven én online je geld wilt verdienen. Je moet steeds opnieuw een slaapplaats vinden, een plek met wifi, iets van een sociaal leven opbouwen en je aan de plaatselijke gewoonten en gebruiken aanpassen. Als je dan ook nog een bedrijf moet opbouwen en klanten werven, is dat snel teveel gevraagd.

Succesvolle digitale nomaden

Het andere artikel liet acht succesvolle digitale nomaden aan het woord. Het waren voor mij inmiddels bekende namen. Een klein clubje boegbeelden. Nog nooit las ik een verhaal van een onsuccesvolle digitale nomade. Daarvan moeten er heel wat zijn. Volgens een onderzoeker aan de Harvard University verdienen de meeste digitale nomaden zo’n 1.000 euro per maand. Het is dus sappelen. Hoewel je van 1.000 euro in Thailand prettig kunt leven, bouw je er natuurlijk geen pensioen mee op of koop je er ooit een huis van.

Tadaa. Hier dan eindelijk het verhaal van een onsuccesvolle digitale nomade.

Tekstschrijver

Op 5 februari 2016 schreef ik me in als tekstschrijver bij de Kamer van Koophandel. Ik combineerde het met een baan in loondienst en werkte vanuit huis. Dat eerste jaar ging het best goed. Ik had doorlopend opdrachten. Na een halfjaar haalde ik zelfs al een hele gave, grote en goedbetaalde opdracht binnen bij een ministerie.

Vette jaren voorbij

In 2017 werd het lastiger. Ik was inmiddels druk bezig met de voorbereidingen voor mijn vertrek naar Spanje en deed allerlei dingen tegelijk en door elkaar. Bovendien liep ik tegen mijn achilleshiel aan: netwerken en acquisitie. Ik probeerde wel van alles, maar het leverde weinig op.

Op een borrel van de beroepsvereniging ontdekte ik dat veel doorgewinterde tekstschrijvers het moeilijk hadden.

Ik werd lid van Tekstnet, de beroepsvereniging voor tekstschrijvers. Op een borrel ontdekte ik dat veel doorgewinterde tekstschrijvers het moeilijk hadden. Mensen die al vijftien jaar in het vak zaten en inmiddels van hun reserves leefden. Mensen die voor het eerst aan acquisitie moesten doen, omdat ze altijd met vaste opdrachtgevers hadden gewerkt.

Dit bracht met zich mee dat er ook flink aan de tarieven werd gemorreld. Volgens ervaren vakgenoten waren de vette jaren voorbij.

Risicoloos experiment

En zo vertrok ik in de zomer van 2017 naar Spanje. Na nog geen anderhalf jaar ervaring als zelfstandig tekstschrijver en met een lege opdrachtenportefeuille. Het zou een testcase worden: is het mogelijk om vanaf het Spaanse platteland geld te verdienen door te werken voor opdrachtgevers in Nederland? Online dus, als zwervende met een laptop. Het was een risicoloos experiment. Ik had genoeg spaargeld op de bank en ik ging zo ongeveer van de wind leven.

Zwerven en vrijwilligerswerk

Ik combineerde het schrijven met werken als vrijwilliger op het Spaanse platteland tegen kost en inwoning. Theoretisch moest dat kunnen. In de meeste gevallen werk je zo’n vijf uur per dag. Er bleef dus meer dan genoeg tijd over voor schrijfopdrachten.

Er kwam in die eerste maanden niks van mijn tekstschrijversbestaan terecht.

Op de eerste plek waar ik verbleef maakte ik meteen al veel meer uren. Het kwam er op neer dat ik alleen vrij was tussen 12.00 en 15.00 uur en dan moest ik ook nog lunchen. Bovendien was tijdens die uren het wifinetwerk down, want dat ging pas om 18.00 uur aan. Op de tweede plek was er helemaal geen wifi en was ik alleen vrij tussen 15.00 en 18.00 uur. Er kwam in die eerste maanden dus niks van mijn tekstschrijversbestaan terecht.

Nét geen opdracht

Pas half september – tweeënhalve maand nadat ik was vertrokken – kwam ik op een plek terecht waar ik vanaf 14.30 uur echt de rest van de dag vrij was, maar vijf dagen per week hoefde te werken, waar ik een prachtige schrijfplek had en doorlopend wifi. Maar toen was ik inmiddels al een paar maanden onzichtbaar geweest in het netwerk dat ik in Nederland had. Het begon dus weer met acquisitie, dit keer op afstand. En dat bleek nog een stuk lastiger.

Ik greep om verschillende redenen steeds net naast een opdracht. De ene opdrachtgever besloot na weken dralen om toch maar een tekstschrijver in loondienst te nemen. Een andere vond eindredactie van hun jaarverslag op het laatste moment toch niet zo nodig. Het soort dingen dat elke zzp’er meemaakt.

Werken op afstand

Verschillende keren kreeg ik nul op het rekest vanwege de afstand. Soms begreep ik dat, maar vaak ging het om opdrachten die je nou juist uitstekend op afstand kunt doen. Toen ik nog vanuit Amsterdam werkte, gebeurde het regelmatig dat ik alleen maar contact per telefoon en e-mail had. Blijkbaar moeten veel opdrachtgevers nog wennen aan het idee. Bovendien is de vijver met tekstschrijvers enorm. Ik legde het af tegen vakgenoten die gewoon in Nederland waren.

Theorie versus praktijk

Er was nog een andere reden waarom mijn nomadenbestaan maar niet echt digitaal wilde worden. Die reden was ikzelf. In theorie was betaald werk voor opdrachtgevers in Nederland misschien best te combineren met vijf uur per dag vrijwilligerswerk op het Spaanse platteland. Maar in de praktijk niet. Ik was met mijn lijf en mijn hoofd dáár.

Dieren houden zich niet aan tijdschema’s.

Ik verhuisde om de paar weken naar een andere plek. Telkens werd er iets anders van me verwacht. Ik leerde over permacultuur, hoe je paarden en kippen verzorgt, badkamers schoonmaakt en beddengoed strijkt, ik zat op plekken waar de voertaal Spaans was en ik leefde overal met dieren. Dieren die verzorgd moesten worden, die je moest leren kennen en die zich niet aan tijdschema’s hielden.

Aandacht en tijd

En ik leerde gretig. Het leven dat mijn hosts leefden, dat wilde ik later ook.  Ik bedacht me welke dingen ik over zou willen nemen en wat ik anders zou doen. Ik ervoer allerlei gradaties van comfort en ontdekte waar mijn ondergrens lag. Ik maakte uitstapjes en wandelingen, want in elke regio vroeg ik me af of ik daar zou willen wonen. Mijn aandacht was bij de plek waar ik op dat moment was. Niet bij het redigeren van jaarverslagen voor bedrijven in Nederland.

Ze kozen voor iemand anders en ik dacht: waarschijnlijk hebben jullie gelijk.

Ik heb nog even gewacht totdat ik naar Ribadesella verhuisde. Een paar maanden alleen in een appartement, zonder dieren en vrijwilligerswerk. Zou het dan nog lukken? Ik kon op de dag dat ik hier aankwam meteen al meedingen naar een opdracht. Een sympathieke organisatie, maar een onderwerp dat buiten mijn interesseveld lag. Ik schreef vanuit een café met wifi snel een proeftekst, terwijl ik eigenlijk allerlei dingen moest regelen.

Ze kozen voor iemand anders en ik dacht: waarschijnlijk hebben jullie gelijk. Mijn aandacht is er gewoon niet bij.

Veel te doen

Het werd tijd voor een besluit. Ik heb de komende maanden veel te doen en ik moet grote beslissingen nemen. Bureaucratische rompslomp en erg veel uitzoekwerk, een auto aanschaffen, op zoek naar een huis, integreren en de taal verder onder de knie krijgen, mijn huis in Amsterdam verkopen en uiteindelijk een klusproject waar je u tegen zegt. Daarnaast nieuw leven blazen in een doodgebloed tekstbureau op afstand? Klinkt niet realistisch.

Een rugzak vol lessen

Ik geloof nog steeds in locatie-onafhankelijk werken. De kans is groot dat ik me hier in Spanje uiteindelijk als autónoma ga inschrijven en via die weg ook weer als tekstschrijver ga werken. Maar dan wel met een rugzak vol lessen van mijn eerste avontuur als digitale nomade. Gratis lessen, het kan slechter.