Rare jongens, die Hollanders

Ik woon in dat kleine, groene driehoekje. Er zijn hier nog maar heel weinig coronagevallen. Vooral dankzij een torenhoge vaccinatiegraad. Ik was afgelopen week op bezoek in Nederland en ik vond sommige dingen heel bijzonder.

Een openstaande gulp

Met name door Covid-19 was ik al twee jaar niet meer in Nederland geweest. Ik heb eindelijk weer eens veilig tijd door kunnen brengen met familie en vrienden. Genoten van echt Hollandse dingen, zoals appeltaart met slagroom en een bos met 101 volkomen vlakke wandelpaadjes. Maar ik heb me ook verwonderd.

Ik zat als een van de eersten in het vliegtuig, op een van de voorste rijen. En ik zag hoe de Spaanse bemanning voortdurend instappende Nederlanders moest vragen om hun mondkapje omhoog te trekken. Of überhaupt op te zetten. Na de landing viel me hetzelfde op Schiphol op. Hoeveel mensen hun neus uit hun mondkapje lieten hangen.

Dat ziet er voor mij uit als een openstaande gulp.

Door vreemde ogen

Ik zag ook mensen op Schiphol met compleet naakte gezichten. Ik vroeg me af of dat mensen zouden zijn die elke week op het Museumplein stonden te scanderen over liefde en vrijheid. Of dat deze mensen misschien een verklaring van hun huisarts op zak hadden dat een mondkapje dragen voor hen onmogelijk is.

Een fenomeen waar ik hier in Spanje nog nooit van gehoord heb.

Toevallig had de podcast Europa Draait Door die week net twee buitenlandse correspondenten uitgenodigd om te praten over de opvallend afwijkende houding van Nederlanders tegenover mondkapjes, vaccineren en andere coronamaatregelen. En ik realiseerde me dat ik inmiddels met vergelijkbare vreemde ogen naar Nederland begin te kijken.

Hier in Spanje moet je de wappies zoeken met een vergrootglas. De enige mensen die ik ken die zich niet willen laten vaccineren, zijn expats. Natuurlijk zijn er hier ook vaccinweigeraars en natuurlijk doet de overgrote meerderheid van de Nederlanders niet zo moeilijk. Maar toch zijn de verschillen aanzienlijk.

De cijfers

Volgens deze website is nu 65,4% van de gehele Nederlandse bevolking volledig gevaccineerd. In Spanje is dit getal 10 procentpunt hoger: 75,6%. In Asturias is het zelfs 83,8%. Het dagelijkse aantal positieve testen ligt in Nederland nu iets boven de 2000 en 8,5% van de coronatesten zijn volgens het coronadashboard positief. Hier in Asturias schommelt het aantal positieve testen rond de 15 per dag op een bevolking van 1 miljoen. Dat zouden in Nederland zo’n 250 positieve testen zijn. Acht keer zo weinig. Het percentage positieve testen is in Asturias ongeveer 1%.

Burgerplicht

Tot nu toe heeft minder dan 1% van de Asturianen de prik geweigerd. Het is hier geen issue. De vraag was nooit óf je je liet vaccineren, maar wanneer je aan de beurt was. Het is natuurlijk interessant om je af te vragen waar dit verschil door komt. Het vertrouwen in de Spaanse gezondheidszorg is groot. Dat helpt. Maar een andere verklaring is wellicht dat in Spanje het collectief nog telt. Je laat je vaccineren voor elkaar. Om de samenleving weer open te krijgen. Het is gewoon je burgerplicht doen.

Dat is toch een andere instelling dan ‘ik hoef me niet te laten vaccineren, want mijn immuunsysteem is zo fantastisch’. Even los van of dat waar is, het gaat dus niet om jouw immuunsysteem. Het gaat erom dat geplande operaties weer door kunnen gaan, dat jonge mensen weer normaal naar school en naar de universiteit kunnen en dat we elkaar weer zonder zorgen kunnen omhelzen.

We hebben de luxe niet om eerst een paar jaar aan te kijken of er wellicht toch niet ergens een langetermijnbijwerking van het vaccin is. Niet alleen omdat de kans op Long Covid vele malen hoger is, maar ook omdat we anders nog jarenlang met onprettige maatregelen en forse problemen blijven zitten.

De groep die het verpest

De ironie is natuurlijk dat die QR-maatregelen voor de horeca en ander vertier alleen maar nodig zijn omdat de vaccinatiegraad in Nederland te laag is en veel te langzaam stijgt. We hadden in Spanje aan het begin van deze crisis een van de strengste lockdowns van Europa, maar zoals het nu naar uitziet gaat een coronapas hier niet nodig zijn. Met dank aan de hoge vaccinatiebereidheid van de Spanjaarden. En misschien ook een beetje dankzij het trouw dragen van mondmaskers.

Ik vond het best gek om in Nederland zo de supermarkt in te lopen zonder mondkapje. En om in het restaurant met een bloot gezicht naar de wc te lopen. Maar Nederlanders zeuren over mondkapjes in het OV. Ik zou me als ik jullie was liever druk maken over die te grote groep die niet meedoet. De groep die het verpest voor de rest. De mensen die ervoor zorgen dat opa nog een paar maanden langer moet wachten op zijn hartoperatie. Dat oma nog een tijdje langer doorloopt met een versleten heup. Dat mensen die zich niet kúnnen laten vaccineren zich noodgedwongen blijven isoleren van de samenleving.

Extra ellende

Ik weet dat velen van jullie dat ook doen. Dat er schisma’s in families zijn ontstaan en vriendschappen zijn bekoeld. Dat er niemand meer is in Nederland die persoonlijk geen wappies kent. Naast alle corona-ellende hebben jullie dit er ook nog bij gekregen. Ik ben gestopt met mijn pogingen om het hier uit te leggen. Ik snap er namelijk niks van.

Ik ga de reacties op deze blog modereren. Complotonzin wordt verwijderd. Ik ga ook niet meer in discussie met mensen die de wetenschap betwisten of zichzelf belangrijker vinden dan de samenleving.